IQLIM O‘ZGARISHI VA UNING OQIBATLARIGA QARSHI KURASHISH BO‘YICHA TEZKOR CHORALAR KO‘RISH

Barqaror rivojlanish 13-maqsadi Iqlim o‘zgarishi va uning oqibatlariga qarshi kurashish bo‘yicha tezkor choralar ko‘rish (keying o‘rinlarda SDG 13 deb yuritiladi) deyiladi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan 2015-yilda belgilangan 17 ta Barqaror rivojlanish maqsadlaridan biridir. SDG 13 2030-yilgacha erishilishi kerak bo‘lgan beshta maqsadni o‘z ichiga oladi. Ular iqlim o‘zgarishlari bilan bog‘liq keng ko‘lamli masalalarni qamrab oladi. Dastlabki 3 ta maqsad «maqsadli natijalar» deyiladi va ular quyidagilar:

1. iqlim bilan bog‘liq tabiiy ofatlarga chidamlilik va moslashish qobiliyatini kuchaytirish;
2. iqlim o‘zgarishi bo‘yicha chora-tadbirlarni siyosat va rejalashtirishga integratsiya qilish;
3.  iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashish uchun bilim va salohiyatni shakllantirish.

Qolgan ikkita maqsadda BMTning iqlim oʻzgarishi boʻyicha doiraviy konventsiyasini amalga oshirish, rejalashtirish va boshqarish salohiyatini oshirish mexanizmlarini ilgari surilgan.

Hozirgi vaqtda iqlim o‘zgarishi dunyoning barcha mamlakatlarida global hamjamiyatga ta’sir ko‘rsatmoqda. Iqlim o‘zgarishining ta’siri nafaqat milliy iqtisodiyotlarga, balki hayot va yashash vositalariga, ayniqsa zaif sharoitlarda bo‘lganlarga ham ta’sir qiladi. 2018-yilda iqlim o‘zgarishi tabiiy ofatlar, masalan, katta o‘rmon yong‘inlari, qurg‘oqchilik, bo‘ronlar va toshqinlar chastotasini kuchaytirdi.

Toza energiya bo‘yicha SDG 13 va SDG 7 bir-biri bilan chambarchas bog‘liq va bir-birini to‘ldiradi. Parij kelishuvi bo‘yicha o‘z majburiyatlarini bajarish uchun mamlakatlar eʼtibor qaratishi kerak boʻlgan issiqxona gazlarini tejashning yetakchi manbalari yoqilgʻini qayta tiklanadigan energiyaga oʻtkazish va yakuniy energiya samaradorligini oshirishni kelishib olganlar.