O‘RMONLARDAN OQILONA FOYDALANISH, CHO‘LLASHISHGA QARSHI KURASHISH, YER TANAZZULI HOLATLARIGA CHEK QO‘YISH VA YER UNUMDORLIGINI QAYTA TIKLASH HAMDA BIOLOGIK XILMA-XILLIKNING YO‘QOLIB KETISH XAVFINI BARTARAF ETISH

Barqaror rivojlanish 15-maqsadi O‘rmonlardan oqilona foydalanish, cho‘llashishga qarshi kurashish, yer tanazzuli holatlariga chek qo‘yish va yer unumdorligini qayta tiklash hamda biologik xilma-xillikning yo‘qolib ketish xavfini bartaraf etish (keying o‘rinlarda SDG 15  deb yuritiladi) deyiladi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan 2015-yilda belgilangan 17 ta Barqaror rivojlanish maqsadlaridan biridir. SDG 15 2030-yilgacha erishilishi kerak bo‘lgan 12 ta maqsaddan iborat. Maqsadlarga erishish uchun 14 ko‘rsatkich bilan o‘lchanadi.

Birinchi 9 ta maqsad «maqsadli natijalar» deyiladi va ular quyidagilar:

  1. quruqlik va chuchuk suv ekotizimlarini saqlash va tiklash;
  2. o‘rmonlarni kesishni tugatish va buzilgan o‘rmonlarni tiklash;
  3. cho‘llanishni tugatish va degradatsiyaga uchragan yerlarni tiklash;
  4. tog‘ ekotizimlarining saqlanishini ta’minlash, biologik xilma-xillik va tabiiy yashash joylarini muhofaza qilish;
  5. genetik resurslardan foydalanishni va imtiyozlarni adolatli taqsimlashni himoya qilish;
  6. muhofaza qilinadigan turlarning brakonerlik va savdosiga barham berish;
  7. quruqlikda va suv ekotizimlarida invaziv begona turlarning paydo bo‘lishini oldini olish;
  8. ekotizim va biologik xilma-xillikni hukumat rejalashtirishga integratsiya qilish.

Qolgan 3 maqsad quyidagilar:

  1. ekotizim va bioxilma-xillikni saqlash va undan barqaror foydalanish uchun moliyaviy resurslarni oshirish;
  2. o‘rmonlarni barqaror boshqarishni moliyalashtirish va rag’batlantirish;
  3. global brakonerlik va odam savdosiga qarshi kurash.

Inson hayoti quruqlik va okeanlarga bog‘liq. SDG 15 kelajak avlodlar uchun barqaror turmush tarzini ta‘minlashga qaratilgan. Inson ratsionining 80% o‘simlik hayotidan iborat bo‘lib, qishloq xo‘jaligini asosiy iqtisodiy resursga aylantiradi. O‘rmonlar Yer yuzasining 30 foizini egallaydi, millionlab turlarning hayotiy muhitini ta’minlaydi. Toza havo va suvning muhim manbai bo’lib, iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashda muhim ahamiyatga ega.

Scroll to Top